Social Return houdt in: Het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en/of wensen bij de inkoop van diensten, werken en/of leveringen. Dit gebeurt door het maken van afspraken met opdrachtnemers over arbeidsplaatsen, leerwerkplekken en/of stageplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Opdrachtnemers (werkgevers) kunnen op deze wijze een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid van de Provincie Gelderland. Opdrachtgevers halen hiermee zo veel mogelijk sociaal rendement uit haar inkoop/aanbestedingen.
Betrokkenen (medewerker gemeente Ede, werkgever, werkzoekende) vertellen over Social Return en concreet project om ruimtes in gemeentehuis op te knappen, waarin werkzoekenden aan het werk zijn gekomen. Via SR zijn 197 mensen aan het werk gekomen in de gemeente Ede © Ede TV
Doelgroep Social Return
De Provincie Gelderland en Gelderse gemeenten hebben als doelstelling om mensen met een relatief grote afstand tot de arbeidsmarkt middels haar aanbestedingsbeleid duurzaam aan het werk te krijgen. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vormen dus de doelgroep, maar de specifieke betekenis van ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ verschilt per gemeente. Doorgaans staat deze specifieke betekenis van de doelgroep in de bestektekst opgenomen.Tip: Wees altijd goed op de hoogte van wie precies onder de doelgroep valt en neemt u bij twijfel altijd contact op met de opdrachtgever.
Tot de doelgroep voor Social Return behoren doorgaans werkzoekenden* met:
• een Bijstandsuitkering Participatiewet/IOAZ/IOAW uitkering via de gemeente (traditionele groep WWB-ers; nieuwe instroom SW en Wajong met arbeidsvermogen;)
• WW uitkering (Wet Werkeloosheid)
• WIA uitkering ( Wet Werk en Inkomen naar arbeidsvermogen)
• Wajong uitkering (Wet Werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten)
• SW indicatie (Sociale Werkvoorziening)
• Jongeren zonder Startkwalificatie
• Leerlingen met een BBL-opleiding (Beroeps Begeleidende Leerweg)
* Onder een werkloze wordt verstaan; iemand die als zodanig ingeschreven staat bij een UWV Werkbedrijf.
De doelgroep kan dus afwijken per opdrachtgever. Zo vormen werkenden die bedreigd worden met werkloosheid ook onderdeel van de doelgroep in de gemeente Tiel. Kijk hiervoor altijd in de beschrijving in het bestek.
Infrawerkt medewerker aan de slag in Apeldoorn, © Gemeente Apeldoorn
Stappenplan voor werkgevers
1. Verdiep u in het social beleid en doelgroep van uw opdrachtgever (zie onderstaande alinea 'invulling Social Return')
2. Onderzoek hoe Social Return goed kan aansluiten bij uw eigen doelstellingen en personeelsbeleid
3. Maak gebruik van ondersteuning om te komen tot goede Social Return oplossingen door contact op te nemen met het regionale werkgeversservicepunt (klik naar: regionale coordinatoren)
4. Bespreek uw mogelijkheden en beperkingen met uw opdrachtgever
5. Zorg voor een goede introductie en begeleiding van Social Return werknemers in uw bedrijf
6. Rapporteer periodiek over uw Social Return realisatie en bespreek eventuele knelpunten tijdig met de opdrachtgever. (klik naar: rapportage)
Invulling Social Return
Bij invulling doelgroepen op werkplekken van Social Return hanteren opdrachtgevers vaak de volgende prioriteiten:1. het aanbieden van een reguliere arbeidsplaats middels een arbeidsovereenkomst conform CAO;
2. het aanbieden van een beschutte werkplek, (groeps-) detacheringen van mensen met een arbeidshandicap;
3. het aanbieden van een leerwerkplek. Kandidaten volgen gedurende deze leerwerkperiode een opleiding om tenminste een startkwalificatie te behalen;*
4. het aanbieden van werkervaringsplaatsen, voor een op persoonsniveau afgesproken periode met behoud van uitkering.
5. soms zijn ook andere vormen van invulling Social Return toegestaan als het realiseren van werkplekken niet meer mogelijk is.
*Onder leer/werkplek in het kader van een BBL wordt verstaan een door de branche of kenniscentrum erkende leer/werkplek. Kandidaten die starten met een BBL-overeenkomst, tellen vanaf de duur van deze overeenkomst mee in het kader van Social Return.
Als opdrachtnemer en werkgever is het altijd van nuttig om te streven naar een invulling die in lijn licht met de doelstellingen en belangen van de eigen organisatie. Duurzaamheid is zowel belangrijk voor de opdrachtgever (gemeente) als voor veel opdrachtnemers (werkgever). Dit geldt ook bij Social Return. Iemand aannemen voor alleen de periode of het bedrag van de Social Returnverplichting is niet duurzaam. Met betrekking tot Social Return is het daarom goed om uit te zoeken waar de raakvlakken zijn tussen de eigen bedrijfsvoeringen en de kaders van Social Return en doelstellingen van de opdrachtgever. Op deze wijze kan de inzet op Social Return een investering worden in de eigen organisatie. Een win-winsituatie wordt gecreëerd.
Een aantal gemeenten (bv. In Tiel) past het bouwblokkensysteem toe. Deze bouwblokken houden in dat de inzet van de doelgroep per subgroep gewaardeerd is naar een bedrag. Dit bedrag wordt na inzet van de kandidaat van de totale Social Returnverplichting afgeschreven. Andere gemeenten waarderen de daadwerkelijk gemaakte (loon)kosten bij de inzet van kandidaten als bedrag dat van de Social Returnverplichting afgeschreven wordt.
In beide gevallen is het niet zo dat de Social Returnverplichting betekent dat een opdrachtnemer aan de opdrachtgever geld geeft ten behoeven van de Social Returndoelgroep.
Aanpak invulling Social Return
Houdt u met een aantal zaken rekening. Social Return vereist een goed plan, mede op basis van inzicht in de behoeften van uw bedrijf op het gebied van personeel en ontwikkeling. Enkele essentiële zaken om u verder in te verdiepen:• Wat is de precieze Social Returnverplichting? Hoe staat deze in de opdracht beschreven?
• Laat u informeren door uw opdrachtgever over de doelstellingen en mogelijkheden van Social Return.
• Betrek uw personeelsbeleid en uitvoering bij het maken van de plannen voor de activiteiten rondom Social Return.
• Probeer te denken in mogelijkheden en laat u niet direct afschrikken door de verplichting. Bespreek u vragen of knelpunten met de opdrachtgevers.
• Zorg dat u uw activiteiten rondom Social Return goed administreert en volgens de wensen van de opdrachtnemer. Dit betreft met name inzet van kandidaten uit de doelgroep van Social Return. Denk bijvoorbeeld aan de periode van werk/inzet en voor welk bedrag (loon/onkostenvergoeding).
Ondersteuning voor werkgevers bij invulling Social Return
De gemeenten en provincie in Gelderland die Social Return toepassen bij aanbestedingen spannen zich in om hun opdrachtnemer met een Social Returnverplichting te ontzorgen bij het invullen van de verplichting. Dit betekent niet dat de verantwoordelijkheid voor de invulling van de Social Returnverplichting bij de gemeenten ligt, deze blijft liggen bij de opdrachtnemer. Het houdt in dat de gemeenten (opdrachtgevers) waar mogelijk de opdrachtnemer ondersteunen en faciliteren bij het vinden van de juiste inzet op Social Return, bijvoorbeeld door een geschikte kandidaat voor een vacature voor te stellen. De gemeenten hebben meestal een coördinator Social Return. (doorklik) Zij (in afstemming met het regionale Werkgeversservicepunt) gaan met de opdrachtnemer/werkgever in gesprek over de mogelijkheden en activiteiten met betrekking tot Social Return.
Werkgevers kunnen zelfstandig geschikte kandidaten vinden, maar (Regionale) Werkgeverservicepunten (WSP) spelen een cruciale rol in de gemeentelijke ondersteuning bij het vinden van een geschikte kandidaat. Zij kunnen werkgevers ondersteunen en adviseren bij wensen en vragen over arbeidsgerelateerde zaken. Zo kunnen ze dus ook bij een vacature bemiddelen en binnen de (aangesloten) gemeente(n) zoeken naar geschikte kandidaten die onder de Social Returndoelgroep vallen (Participatiewet of WW-uitkering, WSW etc.).
rapportage SR
Om bij Social Return goede resultaten te boeken, is het van belang dat een opdrachtgever (tussentijds) inzicht heeft in de Social Return inzet van de opdrachtnemer (werkgever). Dit betekent dus dat de werkgever aan de opdrachtgever (gemeente) verantwoordt wat hij heeft gedaan in het kader van Social Return. Bijvoorbeeld wie aan het werk is gezet in het kader van Social Return, voor hoe lang en voor welk bedrag. Hiervoor zijn speciale rapportageformulieren (zie voorbeeld) ontwikkeld. Tegelijkertijd dient een opdrachtnemer ook de bewijsvoering van inzet of inhuur te leveren. En omdat de bewijslast voor de doelgroep bepaling bij de opdrachtnemer ligt dient hij ook de documenten te leveren waarmee doelgroep bepaling gedaan kan worden. Het is vervolgens aan de opdrachtgever om te accorderen of deze persoon onder de doelgroep van Social Return valt.
